- Εγγραφή
- 04/09/2003
- Μηνύματα
- 3.827
- Likes
- 213
Με το παρακάτω κείμενο, θα προσπαθήσω να σας δώσω μερικά βασικά στοιχεία για το σύστημα φωτοσήμανσης των αεροδρομίων, και να λύσω πιθανές απορίες! 
Η σήμανση των διαδρόμων και τροχοδρόμων διακρίνεται σε φωτεινή σήμανση και σε σήμανση με υλικά (χρώματα) διαγράμμισης (οριζόντια σήμανση).
Η φωτεινή σήμανση είναι απαραίτητη για την ασφαλή κίνηση των αεροσκαφών κατά τη διάρκεια της νύχτας και όταν η ορατότητα είναι περιορισμένη, ενώ η οριζόντια σήμανση χρησιμοποιείται σχεδόν αποκλειστικά κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Ειδικότερα, η φωτεινή σήμανση σκοπό έχει να δώσει στον πιλότο πληροφορίες για την ακριβή θέση του αεροδρομίου, τη θέση του αεροσκάφους ως προς το αεροδρόμιο, τη γωνία προσέγγισης του αεροσκάφους και τις γεωμετρικές διαστάσεις του διαδρόμου και του τροχοδρόμου. Με τη φωτεινή σήμανση παρέχονται επίσης στον πιλότο και άλλες πληροφορίες, όπως ο διαθέσιμος χώρος στάθμευσης και προσωρινά κλειστά τμήματα τροχοδρόμων ή τμήματος διαδρόμου. Η φωτεινή σήμανση συνίσταται σε:
i) Φώτα ένδειξης γωνίας προσέγγισης αεροσκαφών στο διάδρομο
Μια απαραίτητη οπτική βοήθεια για τον πιλότο καθώς πλησιάζει το διάδρομο είναι η ένδειξη της γωνίας προσέγγισης του αεροσκάφους. Αυτό επιτυγχάνεται με ειδικούς λαμπτήρες οι οποίοι τοποθετούνται σε διάταξη δεξιά και αριστερά εκτός διαδρόμου. Τα συστήματα που χρησιμοποιούνται σήμερα, είναι:
α) T-VASIS και AT-VASIS
β) PAPI και APAPI
Σύμφωνα με το AIP, συστήματα ένδειξης γωνίας προσέγγισης αεροσκαφών στο διάδρομο, διαθέτουν όλα τα ελληνικά πολιτικά αεροδρόμια*. Το πιο διαδεδομένο είναι είναι το σύστημα PAPI, εκτός από το αεροδρόμιο της Σάμου που διαθέτει σύστημα AVASIS και το αεροδρόμια Ικαρίας και Κυθήρων που διαθέτουν APAPI. Επίσης τα αεροδρόμια Λέρου, Καστελόριζου, Κάσου, Αστυπάλαιας διαθέτουν συστήματα APAPI, χωρίς αυτά όμως να είναι σε λειτουργία, ακόμα.
*Δεν έχουμε στοιχεία για τα αεροδρόμια Πάρου, Μήλου, Νάξου (εκτελούνται ή εκτελέστηκαν πρόσφατα έργα ανακατασκευής πεδίου ελιγμών/διαδρόμων).
ii) Φώτα προσέγγισης αεροσκάφους στο διάδρομο (Approach Lights)
Τα φώτα προσέγγισης τοποθετούνται μετά το κατώφλι και κατά μήκος της νοητής επέκτασης του άξονα του διαδρόμου, παρέχοντας οπτικές πληροφορίες σχετικά με την ευθύγραμμα, κλίση, ύψος και θέση του αεροσκάφους ως προς τον διάδρομο.
Κατά ICAO (International Civil Aviation Organization) τα φώτα προσέγγισης διακρίνονται σε:
α) Απλό σύστημα (Simple Approach)
β) Σύστημα ακριβούς προσέγγισης κατηγορίας Ι (Precision Approach Cat. I)
γ) Σύστημα ακριβούς προσέγγισης κατηγορίας ΙΙ και ΙΙΙ (Precision Approach Cat. II/III)
Το απλό σύστημα φώτων προσέγγισης χρησιμοποιείται σε μη ενόργανους διαδρόμους (non-instrument runways) κατηγορίας 3 ή 4 και σε ενόργανους διαδρόμους μη ακριβούς προσέγγισης. Αντίθετα, τα συστήματα, (β) και (γ) χρησιμοποιούνται σε ενόργανους διαδρόμους ακριβούς προσέγγισης Cat. Ι και Cat. II ή ΙΙΙ.
Τα φώτα προσέγγισης του απλού συστήματος εκτείνονται σε μήκος τουλάχιστον 420 m, από το κατώφλι του διαδρόμου ενώ τα φώτα ακριβούς προσέγγισης I,II, και III, εκτείνονται σε απόσταση 900 m. Η διαφοροποίηση των συστημάτων (β) και (γ) έρχεται με την τοποθέτηση συμπληρωματικών λαμπτήρων στα πρώτα 300 m από το κατώφλι, στο σύστημα ακριβούς προσέγγισης II/III. Οι εξωτερικοί αυτοί λαμπτήρες δίνουν αναλάμπον κόκκινο χρώμα σε αντίθεση με όλους τους άλλους λαμπτήρες που είναι λευκού χρώματος.
Κατά FAA (Federal Aviation Administration των Η.Π.Α.) τα συστήματα φώτων προσέγγισης που προτείνονται είναι τα:
α) ALSF με δύο παραλλαγές, το ALSF-I και ALSF-II που χρησιμοποιούνται για μεγάλα αεροδρόμια με διαδρόμους ακριβούς προσέγγισης κατηγορίας I και ΙΙ ή ΙΙΙ., και ουσιαστικά σχετίζεται με τα αντίστοιχα συστήματα κατά ICAO.
β) MALSF, με τρεις παραλλαγές, MALS, MALSR και MALSF χρησιμοποιούνται σε δευτερεύοντα αεροδρόμια, και αντιστοιχούν στο απλό σύστημα κατά ICAO.
Στην Αγγλία και διάφορες άλλες χώρες της Ευρώπης χρησιμοποιείται και το αγγλικό σύστημα Calvert.
Στην Ελλάδα –σύμφωνα με το AIP-, φώτα προσέγγισης διαθέτουν τα παρακάτω πολιτικά αεροδρόμια:
Αθήνα «Ελ. Βενιζέλος» (Precision Approach Cat. II σε όλους τους διαδρόμους)
Θεσσαλονίκη «Μακεδονία» (Precision Approach Cat. II στον 16, Precision Approach Cat. I στον 28, Simple Approach στους διαδρόμους 10 και 34. Μετά την επέκταση του, ο 10 θα διαθέτει σύστημα Cat.II)
Ρόδος «Διαγόρας» (Precision Approach Cat. II στον 25, Simple Approach στον 07)
Νέα Αγχίαλος (Precision Approach Cat. I (Calvert) στον 26)
Λήμνος «Ήφαιστος» (Precision Approach Cat. I στον 04R)
Σούδα-Χανιά «Ι. Δασκαλογιάννης» (Precision Approach Cat. I (Calvert) στον 29, Simple Approach στον 11)
Σαντορίνη (Precision Approach Cat. I στον 34R)
Καλαμάτα (Precision Approach Cat. I στον 35L)
Άραξος (Approach Lights στον 36L)
Άκτιο (Simple Approach στους διαδρόμους 07L και 25R)
Καβάλα «Μέγας Αλέξανδρος» (Simple Approach στον 05R)
Αλεξανδρούπολη «Δημόκριτος» (Simple Approach στους διαδρόμους 07 και 25)
Κέρκυρα «Ι. Καποδίστριας» (Simple Approach στον 35)
Κως «Ιπποκράτης» (Simple Approach στον 14)
Σάμος «Αρίσταρχος» (Simple Approach στον 09)
Επίσης φώτα προσέγγισης διαθέτουν τα στρατιωτικά αεροδρόμια Λάρισας, Τανάγρας, Ανδραβίδας, Ελευσίνας.
iii) Φώτα σήμανσης χαρακτηριστικών σημείων διαδρόμου (Runway Lights)
α) Σύστημα φώτων καθοδήγησης προσέγγισης διαδρόμου (Χρησιμοποιείται στην περίπτωση που αποφασίζεται να καθορισθεί συγκεκριμένη διαδρομή προσέγγισης για να αποφευχθεί κάποια επικίνδυνη περιοχή ή περιοχή προστασίας από θόρυβο)
β) Φώτα αναγνώρισης κατωφλίου (RTIL/REIL) (Τοποθετούνται σε διαδρόμους όταν επιζητείται πρόσθετη ευκρίνεια του κατωφλίου ή όταν δεν είναι πρακτικά δυνατό να παρέχονται άλλα φώτα προσέγγισης. Επίσης όταν το κατώφλι μετατοπίζεται μόνιμα ή προσωρινά σε άλλη θέση. Οι λαμπτήρες είναι αναλάμποντες και ορατοί μόνο στην κατεύθυνση προσέγγισης του διαδρόμου.)
γ) Φώτα πλευρικών άκρων διαδρόμου (Edge) (λευκού χρώματος) (Τα φώτα τοποθετούνται συμμετρικά κατά μήκος του διαδρόμου σε απόσταση όχι μεγαλύτερη των 3m από το «δηλωμένο» πλάτος του διαδρόμου. Η απόσταση μεταξή των φώτων είναι ≤60 m για ενόργανους διαδρόμους ή ≤100 m για μη-ενόργανους διαδρόμους. Τα φώτα των πλευρικών άκρων του διαδρόμου είναι ευκρινή απ’ όλες τις οπτικές γωνίες)
δ) Φώτα κατωφλίου/τέλους διαδρόμου (Threshold/End) (πράσινου/κόκκινου χρώματος - διπλής κατευθύνσεως όταν ταυτίζεται κατώφλι και άκρο-τέλος διαδρόμου)
ε) Φώτα άξονα διαδρόμου (Centerline) (λευκού/κόκκινου χρώματος) (Χρησιμοποιούνται κυρίως σε διαδρόμους ακριβούς προσέγγισης κατηγορίας II ή ΙΙΙ αλλά και σε άλλες περιπτώσεις όταν η ορατότητα είναι μικρότερη από συγκεκριμένα όρια. Τοποθετούνται επί του άξονα του διαδρόμου, καθ’ όλο το μήκος του. Οι λαμπτήρες των φώτων του άξονα του διαδρόμου είναι λευκού χρώματος μέχρι 900 m πριν το άκρο (τέλος) του διαδρόμου. Στα επόμενα 600 m οι λαμπτήρες είναι εναλλάξ κόκκινου και λευκού χρώματος και στα τελευταία 300 m το χρώμα των λαμπτήρων είναι κόκκινο. Προφανώς, οι λαμπτήρες είναι διπλής κατευθύνσεως για να εμφανίζεται η αντίστοιχη εναλλαγή χρωμάτων στο αντίθετο άκρο προσέγγισης)
στ) Φώτα ζώνης επαφής τροχών (Touchdown Zone) (λευκού χρώματος) (Τοποθετούνται σε μήκος 900 m από το κατώφλι, και η απόσταση μεταξύ τους είναι 30 m)
Σύμφωνα με το AIP, Centerline και TDZ lights, διαθέτουν τα αεροδρόμια Αθηνών και Θεσσαλονίκης (διάδρομος 16). Στη Θεσσαλονίκη, μελλοντικά θα διαθέτει και ο διάδρομος 10, μετά την επέκταση του.
Φώτα άκρων, τέλους και κατωφλίου διαδρόμου διαθέτουν όλα τα ελληνικά πολιτικά αεροδρόμια*, ενώ επίσης στα περισσότερα από αυτά υπάρχουν και RTIL.
*Δεν διαθέτουμε στοιχεία για τα αεροδρόμια Πάρου, Μήλου, Νάξου (εκτελούνται ή εκτελέστηκαν πρόσφατα έργα ανακατασκευής πεδίου ελιγμών/διαδρόμων)
iv) Φώτα σήμανσης χαρακτηριστικών σημείων τροχοδρόμου (Taxiway Lights)
α) Φώτα άξονα τροχοδρόμου (Centerline) (πράσινου χρώματος) (Τοποθετούνται, ανά 30 m, στους άξονες των τροχοδρόμων, των εξόδων τροχοδρόμων και τροχοδρόμων δαπέδων στάθμευσης όλων των αεροδρομίων με μεγάλη κίνηση, στα οποία θα υπάρχουν κινήσεις με ορατότητα μικρότερη των 350 m)
β) Φώτα πλευρικών άκρων τροχοδρόμου (Edge) (μπλε χρώματος) (Τοποθετούνται, ανά 60 m, σε όλα τα αεροδρόμια που πρόκειται να χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια της νύχτας, μαζί με φώτα περιμέτρου περιμέτρου του δαπέδου στάθμευσης αεροσκαφών)
γ) Φώτα «σταματήματος» ή «αναμονής» (Stop Bars) (κόκκινου χρώματος) (Τοποθετούνται σε αεροδρόμια όπου πρόκειται να υπάρχουν κινήσεις με ορατότητα μικρότερη των 350 m, και βρίσκονται στις θέσεις αναμονής πριν την είσοδο αεροσκάφους διάδρομο ή σε άλλο τροχόδρομο, ανά 3 m εγκάρσια του τροχοδρόμου και σε όλο το πλάτος αυτού. Με χειρισμό από τον πύργο ελέγχου, επιτρέπεται ή όχι η είσοδος του αεροσκάφους στο διάδρομο ή σε άλλο τροχόδρομο)
δ) Φώτα διασταύρωσης τροχοδρόμων (κίτρινου χρώματος) (Τοποθετούνται – κάθετα στον άξονα του τροχοδρόμου- για να δηλώσουν ότι υπάρχει διασταύρωση τροχοδρόμων χωρίς να υπάρχει απαίτηση να σταματήσει το αεροσκάφος)
ε) Φώτα «προφύλαξης» διαδρόμου (Runway guard lights) (κίτρινου χρώματος) (Τοποθετούνται στον τροχόδρομο, σε κάθετη διασταύρωση τροχοδρόμου/διαδρόμου, όταν γίνονται κινήσεις με σχετικά χαμηλή ορατότητα, αλλά δεν υπάρχουν “Stop Bars”).
Φωτισμός τροχοδρόμων με Edge Lights υπάρχει σε όλα τα ελληνικά αεροδρόμια, όπου υπάρχει και φωτισμός διαδρόμου.
Το αεροδρόμιο Αθηνών καθώς και ο διάδρομος 16/34 του αεροδρομίου Θεσσαλονίκης, διαθέτουν επιπλέον Centerline Lights, Stop Bars και φώτα διασταυρώσεως στους τροχοδρόμους.
v) Φώτα δαπέδου στάθμευσης αεροσκαφών
Το δάπεδο στάθμευσης πρέπει να φωτίζεται με κατάλληλο και επαρκή φωτισμό από προβολείς επί πυλώνων όπως επίσης και κάθε άλλος χώρος που γειτνιάζει με το δάπεδο στάθμευσης και στον οποίο κινούνται αεροσκάφη.
Τέλος στα σύστηματα φωτοσήμανσης, μπορούμε να προσθέσουμε: το "Taxi sign system" (σύστημα σημάτων που υποβοηθά τη διακίνηση των αεροσκαφών εντός του αεροδρόμίου), τα φώτα εμποδίων "obstacle/obstruction lights", και τους "φάρους" του αεροδρομίου ABN/IBN.
Η σήμανση των διαδρόμων και τροχοδρόμων διακρίνεται σε φωτεινή σήμανση και σε σήμανση με υλικά (χρώματα) διαγράμμισης (οριζόντια σήμανση).
Η φωτεινή σήμανση είναι απαραίτητη για την ασφαλή κίνηση των αεροσκαφών κατά τη διάρκεια της νύχτας και όταν η ορατότητα είναι περιορισμένη, ενώ η οριζόντια σήμανση χρησιμοποιείται σχεδόν αποκλειστικά κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Ειδικότερα, η φωτεινή σήμανση σκοπό έχει να δώσει στον πιλότο πληροφορίες για την ακριβή θέση του αεροδρομίου, τη θέση του αεροσκάφους ως προς το αεροδρόμιο, τη γωνία προσέγγισης του αεροσκάφους και τις γεωμετρικές διαστάσεις του διαδρόμου και του τροχοδρόμου. Με τη φωτεινή σήμανση παρέχονται επίσης στον πιλότο και άλλες πληροφορίες, όπως ο διαθέσιμος χώρος στάθμευσης και προσωρινά κλειστά τμήματα τροχοδρόμων ή τμήματος διαδρόμου. Η φωτεινή σήμανση συνίσταται σε:
i) Φώτα ένδειξης γωνίας προσέγγισης αεροσκαφών στο διάδρομο
Μια απαραίτητη οπτική βοήθεια για τον πιλότο καθώς πλησιάζει το διάδρομο είναι η ένδειξη της γωνίας προσέγγισης του αεροσκάφους. Αυτό επιτυγχάνεται με ειδικούς λαμπτήρες οι οποίοι τοποθετούνται σε διάταξη δεξιά και αριστερά εκτός διαδρόμου. Τα συστήματα που χρησιμοποιούνται σήμερα, είναι:
α) T-VASIS και AT-VASIS
β) PAPI και APAPI
Σύμφωνα με το AIP, συστήματα ένδειξης γωνίας προσέγγισης αεροσκαφών στο διάδρομο, διαθέτουν όλα τα ελληνικά πολιτικά αεροδρόμια*. Το πιο διαδεδομένο είναι είναι το σύστημα PAPI, εκτός από το αεροδρόμιο της Σάμου που διαθέτει σύστημα AVASIS και το αεροδρόμια Ικαρίας και Κυθήρων που διαθέτουν APAPI. Επίσης τα αεροδρόμια Λέρου, Καστελόριζου, Κάσου, Αστυπάλαιας διαθέτουν συστήματα APAPI, χωρίς αυτά όμως να είναι σε λειτουργία, ακόμα.
*Δεν έχουμε στοιχεία για τα αεροδρόμια Πάρου, Μήλου, Νάξου (εκτελούνται ή εκτελέστηκαν πρόσφατα έργα ανακατασκευής πεδίου ελιγμών/διαδρόμων).
ii) Φώτα προσέγγισης αεροσκάφους στο διάδρομο (Approach Lights)
Τα φώτα προσέγγισης τοποθετούνται μετά το κατώφλι και κατά μήκος της νοητής επέκτασης του άξονα του διαδρόμου, παρέχοντας οπτικές πληροφορίες σχετικά με την ευθύγραμμα, κλίση, ύψος και θέση του αεροσκάφους ως προς τον διάδρομο.
Κατά ICAO (International Civil Aviation Organization) τα φώτα προσέγγισης διακρίνονται σε:
α) Απλό σύστημα (Simple Approach)
β) Σύστημα ακριβούς προσέγγισης κατηγορίας Ι (Precision Approach Cat. I)
γ) Σύστημα ακριβούς προσέγγισης κατηγορίας ΙΙ και ΙΙΙ (Precision Approach Cat. II/III)
Το απλό σύστημα φώτων προσέγγισης χρησιμοποιείται σε μη ενόργανους διαδρόμους (non-instrument runways) κατηγορίας 3 ή 4 και σε ενόργανους διαδρόμους μη ακριβούς προσέγγισης. Αντίθετα, τα συστήματα, (β) και (γ) χρησιμοποιούνται σε ενόργανους διαδρόμους ακριβούς προσέγγισης Cat. Ι και Cat. II ή ΙΙΙ.
Τα φώτα προσέγγισης του απλού συστήματος εκτείνονται σε μήκος τουλάχιστον 420 m, από το κατώφλι του διαδρόμου ενώ τα φώτα ακριβούς προσέγγισης I,II, και III, εκτείνονται σε απόσταση 900 m. Η διαφοροποίηση των συστημάτων (β) και (γ) έρχεται με την τοποθέτηση συμπληρωματικών λαμπτήρων στα πρώτα 300 m από το κατώφλι, στο σύστημα ακριβούς προσέγγισης II/III. Οι εξωτερικοί αυτοί λαμπτήρες δίνουν αναλάμπον κόκκινο χρώμα σε αντίθεση με όλους τους άλλους λαμπτήρες που είναι λευκού χρώματος.
Κατά FAA (Federal Aviation Administration των Η.Π.Α.) τα συστήματα φώτων προσέγγισης που προτείνονται είναι τα:
α) ALSF με δύο παραλλαγές, το ALSF-I και ALSF-II που χρησιμοποιούνται για μεγάλα αεροδρόμια με διαδρόμους ακριβούς προσέγγισης κατηγορίας I και ΙΙ ή ΙΙΙ., και ουσιαστικά σχετίζεται με τα αντίστοιχα συστήματα κατά ICAO.
β) MALSF, με τρεις παραλλαγές, MALS, MALSR και MALSF χρησιμοποιούνται σε δευτερεύοντα αεροδρόμια, και αντιστοιχούν στο απλό σύστημα κατά ICAO.
Στην Αγγλία και διάφορες άλλες χώρες της Ευρώπης χρησιμοποιείται και το αγγλικό σύστημα Calvert.
Στην Ελλάδα –σύμφωνα με το AIP-, φώτα προσέγγισης διαθέτουν τα παρακάτω πολιτικά αεροδρόμια:
Αθήνα «Ελ. Βενιζέλος» (Precision Approach Cat. II σε όλους τους διαδρόμους)
Θεσσαλονίκη «Μακεδονία» (Precision Approach Cat. II στον 16, Precision Approach Cat. I στον 28, Simple Approach στους διαδρόμους 10 και 34. Μετά την επέκταση του, ο 10 θα διαθέτει σύστημα Cat.II)
Ρόδος «Διαγόρας» (Precision Approach Cat. II στον 25, Simple Approach στον 07)
Νέα Αγχίαλος (Precision Approach Cat. I (Calvert) στον 26)
Λήμνος «Ήφαιστος» (Precision Approach Cat. I στον 04R)
Σούδα-Χανιά «Ι. Δασκαλογιάννης» (Precision Approach Cat. I (Calvert) στον 29, Simple Approach στον 11)
Σαντορίνη (Precision Approach Cat. I στον 34R)
Καλαμάτα (Precision Approach Cat. I στον 35L)
Άραξος (Approach Lights στον 36L)
Άκτιο (Simple Approach στους διαδρόμους 07L και 25R)
Καβάλα «Μέγας Αλέξανδρος» (Simple Approach στον 05R)
Αλεξανδρούπολη «Δημόκριτος» (Simple Approach στους διαδρόμους 07 και 25)
Κέρκυρα «Ι. Καποδίστριας» (Simple Approach στον 35)
Κως «Ιπποκράτης» (Simple Approach στον 14)
Σάμος «Αρίσταρχος» (Simple Approach στον 09)
Επίσης φώτα προσέγγισης διαθέτουν τα στρατιωτικά αεροδρόμια Λάρισας, Τανάγρας, Ανδραβίδας, Ελευσίνας.
iii) Φώτα σήμανσης χαρακτηριστικών σημείων διαδρόμου (Runway Lights)
α) Σύστημα φώτων καθοδήγησης προσέγγισης διαδρόμου (Χρησιμοποιείται στην περίπτωση που αποφασίζεται να καθορισθεί συγκεκριμένη διαδρομή προσέγγισης για να αποφευχθεί κάποια επικίνδυνη περιοχή ή περιοχή προστασίας από θόρυβο)
β) Φώτα αναγνώρισης κατωφλίου (RTIL/REIL) (Τοποθετούνται σε διαδρόμους όταν επιζητείται πρόσθετη ευκρίνεια του κατωφλίου ή όταν δεν είναι πρακτικά δυνατό να παρέχονται άλλα φώτα προσέγγισης. Επίσης όταν το κατώφλι μετατοπίζεται μόνιμα ή προσωρινά σε άλλη θέση. Οι λαμπτήρες είναι αναλάμποντες και ορατοί μόνο στην κατεύθυνση προσέγγισης του διαδρόμου.)
γ) Φώτα πλευρικών άκρων διαδρόμου (Edge) (λευκού χρώματος) (Τα φώτα τοποθετούνται συμμετρικά κατά μήκος του διαδρόμου σε απόσταση όχι μεγαλύτερη των 3m από το «δηλωμένο» πλάτος του διαδρόμου. Η απόσταση μεταξή των φώτων είναι ≤60 m για ενόργανους διαδρόμους ή ≤100 m για μη-ενόργανους διαδρόμους. Τα φώτα των πλευρικών άκρων του διαδρόμου είναι ευκρινή απ’ όλες τις οπτικές γωνίες)
δ) Φώτα κατωφλίου/τέλους διαδρόμου (Threshold/End) (πράσινου/κόκκινου χρώματος - διπλής κατευθύνσεως όταν ταυτίζεται κατώφλι και άκρο-τέλος διαδρόμου)
ε) Φώτα άξονα διαδρόμου (Centerline) (λευκού/κόκκινου χρώματος) (Χρησιμοποιούνται κυρίως σε διαδρόμους ακριβούς προσέγγισης κατηγορίας II ή ΙΙΙ αλλά και σε άλλες περιπτώσεις όταν η ορατότητα είναι μικρότερη από συγκεκριμένα όρια. Τοποθετούνται επί του άξονα του διαδρόμου, καθ’ όλο το μήκος του. Οι λαμπτήρες των φώτων του άξονα του διαδρόμου είναι λευκού χρώματος μέχρι 900 m πριν το άκρο (τέλος) του διαδρόμου. Στα επόμενα 600 m οι λαμπτήρες είναι εναλλάξ κόκκινου και λευκού χρώματος και στα τελευταία 300 m το χρώμα των λαμπτήρων είναι κόκκινο. Προφανώς, οι λαμπτήρες είναι διπλής κατευθύνσεως για να εμφανίζεται η αντίστοιχη εναλλαγή χρωμάτων στο αντίθετο άκρο προσέγγισης)
στ) Φώτα ζώνης επαφής τροχών (Touchdown Zone) (λευκού χρώματος) (Τοποθετούνται σε μήκος 900 m από το κατώφλι, και η απόσταση μεταξύ τους είναι 30 m)
Σύμφωνα με το AIP, Centerline και TDZ lights, διαθέτουν τα αεροδρόμια Αθηνών και Θεσσαλονίκης (διάδρομος 16). Στη Θεσσαλονίκη, μελλοντικά θα διαθέτει και ο διάδρομος 10, μετά την επέκταση του.
Φώτα άκρων, τέλους και κατωφλίου διαδρόμου διαθέτουν όλα τα ελληνικά πολιτικά αεροδρόμια*, ενώ επίσης στα περισσότερα από αυτά υπάρχουν και RTIL.
*Δεν διαθέτουμε στοιχεία για τα αεροδρόμια Πάρου, Μήλου, Νάξου (εκτελούνται ή εκτελέστηκαν πρόσφατα έργα ανακατασκευής πεδίου ελιγμών/διαδρόμων)
iv) Φώτα σήμανσης χαρακτηριστικών σημείων τροχοδρόμου (Taxiway Lights)
α) Φώτα άξονα τροχοδρόμου (Centerline) (πράσινου χρώματος) (Τοποθετούνται, ανά 30 m, στους άξονες των τροχοδρόμων, των εξόδων τροχοδρόμων και τροχοδρόμων δαπέδων στάθμευσης όλων των αεροδρομίων με μεγάλη κίνηση, στα οποία θα υπάρχουν κινήσεις με ορατότητα μικρότερη των 350 m)
β) Φώτα πλευρικών άκρων τροχοδρόμου (Edge) (μπλε χρώματος) (Τοποθετούνται, ανά 60 m, σε όλα τα αεροδρόμια που πρόκειται να χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια της νύχτας, μαζί με φώτα περιμέτρου περιμέτρου του δαπέδου στάθμευσης αεροσκαφών)
γ) Φώτα «σταματήματος» ή «αναμονής» (Stop Bars) (κόκκινου χρώματος) (Τοποθετούνται σε αεροδρόμια όπου πρόκειται να υπάρχουν κινήσεις με ορατότητα μικρότερη των 350 m, και βρίσκονται στις θέσεις αναμονής πριν την είσοδο αεροσκάφους διάδρομο ή σε άλλο τροχόδρομο, ανά 3 m εγκάρσια του τροχοδρόμου και σε όλο το πλάτος αυτού. Με χειρισμό από τον πύργο ελέγχου, επιτρέπεται ή όχι η είσοδος του αεροσκάφους στο διάδρομο ή σε άλλο τροχόδρομο)
δ) Φώτα διασταύρωσης τροχοδρόμων (κίτρινου χρώματος) (Τοποθετούνται – κάθετα στον άξονα του τροχοδρόμου- για να δηλώσουν ότι υπάρχει διασταύρωση τροχοδρόμων χωρίς να υπάρχει απαίτηση να σταματήσει το αεροσκάφος)
ε) Φώτα «προφύλαξης» διαδρόμου (Runway guard lights) (κίτρινου χρώματος) (Τοποθετούνται στον τροχόδρομο, σε κάθετη διασταύρωση τροχοδρόμου/διαδρόμου, όταν γίνονται κινήσεις με σχετικά χαμηλή ορατότητα, αλλά δεν υπάρχουν “Stop Bars”).
Φωτισμός τροχοδρόμων με Edge Lights υπάρχει σε όλα τα ελληνικά αεροδρόμια, όπου υπάρχει και φωτισμός διαδρόμου.
Το αεροδρόμιο Αθηνών καθώς και ο διάδρομος 16/34 του αεροδρομίου Θεσσαλονίκης, διαθέτουν επιπλέον Centerline Lights, Stop Bars και φώτα διασταυρώσεως στους τροχοδρόμους.
v) Φώτα δαπέδου στάθμευσης αεροσκαφών
Το δάπεδο στάθμευσης πρέπει να φωτίζεται με κατάλληλο και επαρκή φωτισμό από προβολείς επί πυλώνων όπως επίσης και κάθε άλλος χώρος που γειτνιάζει με το δάπεδο στάθμευσης και στον οποίο κινούνται αεροσκάφη.
Τέλος στα σύστηματα φωτοσήμανσης, μπορούμε να προσθέσουμε: το "Taxi sign system" (σύστημα σημάτων που υποβοηθά τη διακίνηση των αεροσκαφών εντός του αεροδρόμίου), τα φώτα εμποδίων "obstacle/obstruction lights", και τους "φάρους" του αεροδρομίου ABN/IBN.
